Koncepcje przepraw drogowych przez tory kolejowe bliskie ostatecznym

Podczas Komisji Inwestycyjnej Rady Dzielnicy Wawer w dniu 17 stycznia br. omówione zostały aktualne koncepcje budowy przepraw przez tory kolejowe na terenie dzielnicy Wawer. Chodzi konkretnie o tunel w Radości w ciągu ulic Panny Wodnej – Izbicka, tunel w Falenicy w ciągu ulic Bysławska – Walcownicza oraz wiadukt na granicy miasta przy ul. Werbeny i ul. Brucknera.

Jak zauważyli obecni na spotkaniu przedstawiciele inwestora, czyli Spółki PKP PLK S.A., są to koncepcje „bliskie ostatecznym”, a uzgodnienia tych koncepcji trwają już od kilku miesięcy. Kolejnym etapem będzie przystąpienie do realizacji właściwych prac projektowych. Owo projektowanie powinno się zakończyć w połowie 2019 roku i wtedy zostanie ogłoszony przetarg na wykonawcę prac budowlanych. Rozpoczęcie prac budowlanych planowane jest w I kwartale 2020 roku, a zakończyć miałyby się one do IV kwartału 2022. Wykonawca, który wygra przetarg na prace budowlane będzie musiał przedstawić tymczasową organizację ruchu i to na tym etapie ustalane będą ostatecznie poszczególne etapy prac. Zasadne byłoby, aby prace rozpoczęły się już po wprowadzeniu ruchu samochodowego na budowaną Południową Obwodnicę Warszawy.

Przedstawiciele PKP PLK S.A. zauważyli jednocześnie, że przy takiej inwestycji nie da się wszystkich zadowolić. Pan Wiesław Ogłobin, Dyrektor projektu modernizacji linii kolejowej ze strony PKP PLK S.A. opisywał to m.in. tymi słowami: „Wybudujemy potężne obiekty, gdzie musimy korzystać z terenów, które nie są kolejowe i to zawsze rodzi poważne problemy. Wiemy też jednak ile się stoi pod obecnie funkcjonującymi tu przejazdami kolejowymi i że to też jest problem”.

Inwestorzy podkreślali jednocześnie, że zdają sobie sprawę z tego, że modernizacja linii kolejowej to duże utrudnienie dla pasażerów. Przygotowując modernizację tej linii kolejowej ma być brana pod uwagę koncepcja prowadzenia ruchu na tej linii. Linia jest dwutorowa więc zarysowuje się pomysł, aby najpierw wybudować trzeci tor, przy nim wybudować perony tymczasowe, tak aby po tym nowym, trzecim torze możliwe było obsługiwanie lokalnego ruchu kolejowego podczas prac przy istniejących dwóch pozostałych torach. Tu należy zauważyć, że dwa istniejące tory kolejowe będą modernizowane w mniejszym zakresie, bo ich projektowana prędkość przejazdowa pozostaje na poziomie 120km/h i przy tych torach powstawać będą głównie nowe obiekty inżynieryjne. Kolejarze zadeklarowali tutaj starania o minimalizację zamknięć torów dla ruchu kolejowego oraz opracowanie koncepcji prowadzenia robót w ramach przygotowania dokumentacji projektowej.

Długa dyskusja o tunelu w Radości

W pierwszej kolejności omówiona została koncepcja tunelu w Radości – to temu tunelowi w największej części poświęcona była dyskusja na posiedzeniu Komisji Inwestycyjnej. Pan Paweł Skowroński ze strony PKP PLK S.A. poinformował, iż uszczegółowienie koncepcji budowy tunelu w Radości polegało przede wszystkim na skomunikowaniu wschodniej i zachodniej strony torów poprzez dołożenie dróg dla rowerów. Jednocześnie, zgodnie z uwagami poszczególnych jednostek m.st. Warszawy, po stronie zachodniej torów, zaproponowane zostało rondo o maksymalnie zmniejszonym promieniu z dwoma łącznicami, które mają ograniczyć zajęcie terenu i mają nie powodować wzmożonego ruchu na drogach równoległych do wjazdu do tunelu. W koncepcji pojawiły się też dodatkowo przystanki autobusowe. Po stronie wschodniej torów kolejowych zaplanowane zostały również dwie łącznice w formie dróg jednokierunkowych.

Koncepcja tunelu w Radości ze stycznia 2018 roku

Obecni na posiedzeniu Komisji Inwestycyjnej mieszkańcy mieli dużo zapytań związanych z realizacją tego tunelu. Wielu z nich zainteresowanych było skalą planowanych wyburzeń budynków. Przedstawiciele PKP PLK S.A. informowali, iż w tym zakresie nic się nie zmieniło. Po zachodniej stronie torów z powierzchni ziemi znikną budynki targowiska w Radości, sklep Serek oraz jeden obiekt w rejonie bazaru i ronda, w który wchodzi wąs jednej jezdni. Podkreślono przy tym, że realizacja bezkolizyjnych przejazdów jest zgodna z obowiązującym tu planem miejscowym.

Burmistrz Dzielnicy Wawer podkreślił, że wskazywał inwestorom przede wszystkim te działki, które są obecnie własnością m.st Warszawy, aby zminimalizować wejścia w tereny prywatne. Takimi działkami są właśnie działki, na których zlokalizowany jest radościański bazar i praktycznie w całości zostanie on zlikwidowany, Burmistrz podkreślił, że sytuacja w tym zakresie jest jasna i klarowna, bowiem umowy zawarte z kupcami były czasowe i mieli oni pełną świadomość rychłej realizacji tunelu drogowego. Padła w tym miejscu deklaracja ze strony burmistrza, iż będzie szukał nowego miejsca targowego w okolicy, zauważając jednocześnie, że będzie to trudne z uwagi na brak działek miejskich w bezpośrednim sąsiedztwie.
Mieszkańcy ripostowali w tym miejscu, że zachodnia strona Radości po wyburzeniu bazarku i sklepu Serek straci tak naprawdę wszystkie punty handlowe, co bardzo mocno utrudni życie mieszkającym tu ludziom, a szczególnie osobom starszym. Zapytywano o to czy urzędnicy zamierzają w jakiś sposób tych ludzi wspomóc, na co w odpowiedzi można było usłyszeć, że zadaniem miasta nie jest realizacja punktów handlowych, a sam tunel da możliwość przemieszczania się zarówno pieszo, jak i rowerem oraz że usługi zlokalizowane są po jednej i po drugiej stronie torów.

Wielu mieszkańców było oburzonych faktem, iż nie zostali w jakikolwiek sposób poinformowani o zamiarze budowy tunelu i kolejnych koncepcjach jego realizacji. Urzędnicy zgodnie stwierdzili, iż nie ma takiego obowiązku, aby każdy mieszkaniec był indywidualnie powiadamiany o konsultacjach.

Ciekawostką jest to, że trwają jeszcze cały czas uzgodnienia na temat skomunikowania przystanków autobusowych zlokalizowanych w tunelu pod torami z peronami linii kolejowej. Obecna koncepcja przewiduje wyjście z tych peronów na chodnik zlokalizowany równolegle do torów kolejowych tj. przy ulicy Patriotów i stamtąd dopiero możliwe byłoby dojście do wejścia na peron. Pan Dyrektor Ogłobin zadeklarował, iż pracuje jeszcze nad lepszym rozwiązaniem, które byłoby bardziej przyjazne dla pasażerów. W tym celu konieczne jest spotkanie uzgodnieniowe z konserwatorem zabytków, który ma w swojej opiece wpisane do rejestru zabytków perony kolejowe otwockiej linii kolejowej.

Kilkukrotnie powracał temat zagłębienia całej linii kolejowej w tunelu, lub chociażby jej częściowego zagłębienia w rejonie planowanego tunelu drogowego, co ucinane było szybko przez przewodniczącego Komisji Inwestycyjnej jako pomysł nierealistyczny na tym etapie, który nie może już teraz być przewidywany.

Wielu mieszkańców zapytywało o dojazd do swoich posesji. O dojazd do zlokalizowanego tu domu parafialnego pytał również ksiądz Bronisław z radościańskiej parafii. Urzędnicy uspokajali mieszkańców, iż każda działka musi mieć dostęp do drogi publicznej i to będzie zapewnione, nawet jeśli dany zjazd nie jest jeszcze zaznaczony na przedstawianej koncepcji.

Duża część dyskusji dotyczyła powstania ekranów dźwiękochłonnych. W obowiązującej decyzji środowiskowej przewidziane są pięciometrowe ekrany na całej długości torów. Pan Dyrektor Ogłobin poinformował, iż przy uzyskiwaniu pozwolenia na budowę będzie realizowana procedura ponownej oceny oddziaływania inwestycji na środowisko, w ramach której przedstawiona zostanie analiza akustyczna i dopiero wtedy wydane zostanie postanowienie, w którym między innymi będą opisane ekrany do wybudowania. Mamy zatem ekrany w obowiązujacej decyzji, ale najbardziej aktualny stan rzeczy odnośnie ekranów będzie przedstawiony w kolejnej decyzji Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska – mówił dyrektor. Stwierdził też, iż ciężko przewidzieć jaki wpływ na te ekrany będą miały nowe, obowiązujące już przepisy w tym zakresie, ale na podstawie innych realizacji można założyć, że ekrany okażą się być niższe. Jak dyplomatycznie zauważył dyrektor Ogłobin: „Ekrany nie będą wyższe niż minimum jakie muszą spełniać”.
W wątku ekranów akustycznych padły zapytania o wygrodzenia uniemożliwiające nielegalne przekraczanie torów kolejowych oraz wygrodzenia uniemożliwiające wtargnięcie na tory zwierzętom. PKP PLK zauważyło, że nie ma obowiązku wygradzania całej długości linii oraz, że nie ma takiego wygrodzenia, którego nie pokonałby pieszy gdyby chciał przejść przez tory. Nie ma zatem takiego rozwiązania, aby komuś zakazać czy uniemożliwić wejście na tory, jeśli za wszelką cenę będzie chciał pokonać bariery i przez te tory przejść. Na terenie dzielnicy Wawer PKP PLK buduje 7 dodatkowych przejść pod torami, które zostały ustalone z miastem/dzielnicą, które powinny tę sprawę załatwić – kwitowali kolejarze.
Przy dyskusji o tych dodatkowych przejściach podziemnych jedna z mieszkanek osiedla Marysin sugerowała, że paranoją jest lokalizowanie przejścia na wysokości ulicy Edisona, gdzie jest mała gęstość zaludnienia i gdzie przejście to wychodzi w kierunku lasu, podsumowując, iż takie przejście powinno być zlokalizowane zarówno przy Korsuńskiej i Akwarelowej.

Omówiona została kwestia wypłaty odszkodowań za przejmowane grunty prywatne. Mieszkańcy oburzali się, iż to oni będą mieli mieli zabrane grunty, a nikt nie wie dokładnie ile terenu z poszczególnych działek zostanie przejętych oraz jakie będą kwoty odszkodowań z tego tytułu. Pytali także o ile spadną wartości poszczególnych nieruchomości i czy ktoś jest w stanie na tym etapie udzielić informacji. Udzielono w tym miejscu mieszkańcom wyjaśnień, iż zgodnie z ustawą o transporcie kolejowym wydawana jest najpierw decyzja lokalizacyjna i na jej podstawie to wojewoda mazowiecki wydaje decyzję o wielkości odszkodowania na podstawie operatu szacunkowego rzeczoznawcy. Jeśli wysokość odszkodowania jest kwestionowana przez właściciela gruntu, inwestor wpłaca pierwotną wielkość odszkodowania do depozytu i rozpoczyna realizację prac w terenie w przypadku jeśli decyzja lokalizacyjna jest ostateczna. Na tym etapie, bez szczegółowego projektu technicznego, nie jest jednak możliwe dokładne ustalenie jakie wielkości działek będą przejmowane przez miasto.

Mieszkańcy zauważali też problem ulicy Osterwy, obawiając się zwiększenia ruchu na tej ulicy po realizacji inwestycji tunelu drogowego. Jest to ulica prowadząca do szkoły podstawowej i już teraz jest tu duży ruch samochodowy. Podobny problem dotyczy ulicy Kąkolowej, którą kierowcy już dzisiaj bardzo mocno wykorzystują omijając zakorkowane rondo przy torach. Burmistrz zauważył, iż w przypadku ulicy Osterwy mogłaby ona dalej pozostać ulicą jednokierunkową, i że nie ma ona według prezentowanej koncepcji połączenia z ul. Izbicką, co gwarantuje, że ruch się tam nie zwiększy. W przypadku ul. Kąkolowej, stwierdził, iż nie wyobraża sobie, aby tamtędy ktoś jeździł po progach zwalniających mając do dyspozycji łatwiejszy przejazd ulicą Patriotów.

Część mieszkańców dopytywała o kwestię parkowania samochodów przy niektórych budynkach, które dzisiaj mają miejsca parkingowe w ramach pasa drogowego. Przy działalności gospodarczej trzeba co prawda miejsca parkingowe zapewniać na terenie własnym, ale może to być trudne po znacznym poszerzeniu pasa drogowego.

Mieszkańcy podkreślali również konieczność zadbania o estetykę planowanych tuneli. Pytano o to czy jest szansa, aby projekty tych tuneli uwodziły w jakiś sposób mieszkańców, co oznaczałoby, że oprócz bycia funkcjonalnymi byłyby też po prostu ładne. Pytano czy np. tunel przy budowanej kulturotece w Falenicy mógłby być outdoorową galerią. Dyrektor Ogłobin zapytanie sprowadził do kwestii kolorystyki tunelu, stwierdzając, iż tutaj będzie możliwa rozmowa.

Krócej o tunelu w Falenicy i wiadukcie przy Werbeny

Tunelowi w Falenicy poświęcone było już zdecydowanie mniej czasu posiedzenia Komisji Inwestycyjnej. Projektant z PKP PLK zauważył, iż główną zmianą w obecnej koncepcji jest wprowadzenie drogi dla rowerów na obydwu łącznikach po obydwu stronach torów kolejowych, co jest zgodne z tym o co wnioskowało Stowarzyszenie Razem dla Wawra. Podkreślił, że po wschodniej stronie torów układ drogowy będzie prostszy oraz z uwagi na to, że peron jest blisko tunelu, zaprojektowane zostało wyjście z przystanków w tunelu na poziom peronu schodami oraz windami. Nie będzie jednak budowane dodatkowe przejście dla pieszych w tunelu, o co apelowała część mieszkańców Falenicy.

Koncepcja tunelu w Falenicy z listopada 2017 roku (bez drogi dla rowerów po wschodniej stronie torów)

Najwięcej kontrowersji budziła konieczność zburzenia budynku, w którym znajduje się obecnie placówka pocztowa. Okazuje się, że geometrię drogi w tunelu, z której wynika konieczność wyburzenia tego budynku, determinuje budynek nastawni kolejowej, który jest objęty ochroną konserwatorską.

Wiadukt przy ul. Werbeny nie budził zainteresowania mieszkańców, głównie z uwagi na to, iż zaprojektowany został w większości na terenie niezabudowanym.

Koncepcja wiaduktu przy ul. Werbeny i ul. Brucknera ze stycznia 2018 roku

To, że koncepcje budowy tych przepraw są jedynie „bliskie ostatecznym” może oznaczać, że możliwe jest ciągle wnioskowanie o dodatkowe w nich poprawki. Warto zabiegać o to teraz, bo w momencie uzyskiwania decyzji środowiskowej i pozwolenia na budowę może być już na to za późno.