Sosna z Wawra Drzewem Roku 2020?

Bohaterki tego artykułu specjalnie przedstawiać nie trzeba. Kto choć raz wjeżdżał do Wawra samochodem od południowego wschodu lub podróżował pociągiem linią kolejową nr 7, z pewnością ją zauważył. Wyrasta przy krawędzi drogi, ale jej gałęzie rozpościerają się nad całą jej szerokością. Określana jest jako krzywa sosna, sosnowe bonsai, naturalna rogatka, zielona brama Warszawy… Po prostu drzewo – symbol.

Sosna rośnie na terenie osiedla Falenica, w dzielnicy Wawer. Stąd też jej najbardziej rozpowszechniona nazwa: Sosna Falenicka. Jest jednak drzewem ważnym dla mieszkańców całej linii otwockiej, symbolicznie łącząc Otwock, Józefów i osiedla Wawra. Warto tu przytoczyć przykładowe wypowiedzi z mediów społecznościowych. Pan Szymon napisał: „Dla mnie to od dzieciństwa brama do mojego Józefowa, przez którą powraca się do domu z każdego wyjazdu.”, Pani Alicja: „Codziennie przejeżdżam i podziwiam”, Pani Anna: „Jestem fanką tego drzewa odkąd je poznałam.”

Falenicka Sosna to wizytówka okolicznej przyrody – reprezentuje sosny licznie rosnące na piaszczystych glebach pobliskiego Mazowieckiego Parku Krajobrazowego. Tak jak ona, często powyginane w niepowtarzalny sposób. Ma wysokość 7,5 metra i pień o obwodzie 212 centymetrów. Według specjalistycznej ekspertyzy jest to „drzewo o dużej wartości przyrodniczej i krajobrazowej, ma ciekawy kształt pnia i korony, które tworzą charakterystyczną sylwetkę o unikalnych walorach”.

Sosna ma za sobą trudny czas walki o jej przetrwanie. W 2018 roku spółka PKP Polskie Linie Kolejowe wskazała to drzewo jako usytuowane zbyt blisko planowanego do budowy toru i w związku z tym przeznaczono je do wycinki. W jej obronie stanęło i wspólnie działało wiele osób, a także Stowarzyszenie Razem dla Wawra, Stowarzyszenie Miasto jest Nasze i Rada Osiedla Falenica. Ta społeczna mobilizacja przyniosła efekty. Oficjalnie nie zrezygnowano z wycinki, ale też nie są podejmowane działania, które wskazywałyby na realizację tego zamierzenia. Jednocześnie trwa procedura uznania sosny za pomnik przyrody, co z pewnością oddaliłoby zagrożenie definitywnie.

Teraz przed Falenicką Sosną nowe wyzwanie. W listopadzie 2019 Rada Osiedla Falenica zgłosiła drzewo do konkursu Drzewo Roku. Konkurs organizowany jest przez Klub Gaja – jedną z najstarszych polskich organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną środowiska naturalnego – w ramach realizowanego od 2003 roku programu edukacji ekologicznej Święto Drzewa. Zgodnie z informacjami na stronie internetowej Klubu Gaja, konkurs ma wyłaniać drzewa najbardziej kochane, drzewa z opowieścią, drzewa, które pobudzają wyobraźnię i jednoczą ludzi. Falenicka Sosna z pewnością spełnia te kryteria. Potwierdzone to zostało w lutym 2020 roku wybraniem jej przez grono ekspertów do finałowej 16. Teraz przed sosną trudniejsze zadanie: musi przekonać do siebie internautów z całej Polski. To oni bowiem ostatecznie decydują, które ze zgłoszonych drzew wygra. Konkurencję Falenicka Sosna ma bardzo silną: dęby, lipy, buki, sosna, jodła, kasztanowiec i miłorząb japoński, a także aleja klonowa. Wszystkie piękne i ważne dla lokalnych społeczności. Stawką w tej rywalizacji jest nie tylko zaszczytny tytuł Drzewa Roku, ale także możliwość reprezentowania Polski w konkursie Europejskie Drzewo Roku 2021.

Pozostaje tylko zachęcić do odwiedzenia strony internetowej konkursu: drzeworoku.pl i oddania głosu na Falenicką Sosnę.

Anna M. Stankiewicz