Czy prawo działa?
Prokuratura błyskawicznie umorzyła postępowanie w sprawie fałszywego oświadczenia projektanta.
9 sierpnia 2022 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny1 potwierdził rażące naruszenie zapisów m.p.z.p.2 osiedla Anin przy wydawaniu pozwolenia na wzniesienie dwóch budynków 4-lokalowych przy ul. Zalipie. Bezpośrednią przyczyną tej sytuacji jest złożenie fałszywego oświadczenia architekta o zgodności projektu z prawem. Bez tego dokumentu rozpatrywanie wniosku o pozwolenie na budowę nie rozpoczęłoby się.
Kluczowym naruszeniem jest zakwalifikowanie jednej z kondygnacji jako antresoli i niewliczenie do bilansu powierzchni, co doprowadziło do przekroczenia intensywności zabudowy. Zapewne po to, by inwestor mógł sprzedać i zarobić więcej. Ponadto, projektant uwzględnił niezgodną z m.p.z.p. geometrię dachu.
Biorąc pod uwagę wiedzę potwierdzoną państwowymi uprawnieniami, nie ma wątpliwości, że projektant świadomie podpisał się pod fałszywym oświadczeniem. A to jest przestępstwem. Nawet laik odróżni antresolę od kondygnacji oraz dach płaski od spadzistego.
Art. 271 par. 1 Kodeksu Karnego: (…) osoba uprawniona do
wystawienia dokumentu, która poświadcza w nim nieprawdę co
do okoliczności mającej znaczenie prawne, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5
Dlaczego to jest ważne?
Wawer intensywnie się rozbudowuje. Coraz więcej ludzi dostrzega brak zachowania ładu przestrzennego. Widziany przez nas bałagan urbanistyczny jest sumą właśnie takich naruszeń popełnianych na masową skalę. Zatrzymanie tego procesu powinno się rozpocząć od wyciągania konsekwencji za takie pojedyncze złamania prawa. Nie ma bowiem praworządności bez odpowiedzialności.
Naruszenia po raz pierwszy zostały wykazane przez zewnętrzną kancelarię prawną dokonującą ekspertyz wybranych decyzji o pozwoleniu na budowę. Zlecił je Zarząd Dzielnicy Wawer w czasach współrządzenia Stowarzyszenia Razem dla Wawra (SRdW) wraz z Koalicją Obywatelską. Wykonanie audytu zostało wpisane do umowy koalicyjnej, jako konsekwencja obietnic wyborczych złożonych przez SRdW w kampanii 2018 r. Głosowanie za naszym programem i uzyskanie 3 mandatów w radzie dzielnicy oznacza zatem legitymację społeczną dla działań na rzecz ukrócenia bezprawia w obszarze ładu przestrzennego.
Zawód zaufania publicznego
Projektant posiadający uprawnienia budowlane jest zawodem zaufania publicznego. Po uzyskaniu tytułu magistra architektury, musi odbyć roczną praktykę oraz zdać egzamin państwowy. Wszystko po to, by zagwarantować nie tylko usługobiorcom, ale i całemu społeczeństwu wykonywanie zadań zgodnie ze sztuką i prawem. Rola tego zawodu jest szczególna, gdyż wszelkie błędy mają nieodwracalne lub bardzo trudne do naprawienia skutki. W związku z tym, celowe poświadczenie nieprawdy powinno być z całą mocą potępione i ukarane tak, aby dać sygnał innym architektom, że muszą wykazywać się elementarną przyzwoitością i szanować przepisy prawa krajowego oraz lokalnego.
Szybkie umorzenie dochodzenia
W listopadzie 2022 r. SRdW złożyło zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej Warszawa-Praga. Pismem z 30 listopada przekazano sprawę do prowadzenia przez jednostkę rejonową.
28 grudnia sprawa o sygn. 4321-5.Ds.2518.2022 była już umorzona. Czy to efekt błyskawicznej i intensywnej pracy prokuratury? Niestety nie, gdyż prawdopodobnie organ nie podjął żadnych czynności, nie przesłuchując nawet zawiadamiającego.
Fragment uzasadnienia wyroku WSA, przytoczony również
w zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa okazał się być nieprzekonujący dla prokuratora: „Ponadto akceptowanie tego
rodzaju naruszeń, byłoby wyrazem pobłażliwości dla społecznie
nagannej tendencji inwestorów, by kierując się np. względami
ekonomicznymi, stwarzać okoliczności zmierzające do obejścia,
lub wręcz ewidentnego naruszenia, przepisów związanych z zagospodarowaniem terenu.
Postępowanie pozorne
Jeśli zawiadomienie nie daje podstaw do prowadzenia dochodzenia, prokurator odmawia wszczęcia postępowania. Wówczas jednak zawiadamiający ma prawo do zaskarżenia takiego postanowienia. Przy umorzeniu, stowarzyszenie nie będące stroną postępowania, nie może go podważyć. Dlatego prokurator woli wszcząć postępowanie i zaraz umorzyć, niż odmówić jego prowadzenia. To taka proceduralna zagrywka mająca na celu uniknięcie realnej weryfikacji czy przestępstwo zostało popełnione.
Skarga do prokuratury regionalnej
Działanie Prokuratury Rejonowej Warszawa-Praga Południe odbiera obywatelom możliwość egzekucji prawa. Dlatego SRdW złożyło wniosek o kontrolę prawidłowości postępowania do prokuratury regionalnej. Podnieśliśmy w nim, że prokurator powinien podjąć działania zgodnie z obowiązkami nałożonymi przez ustawę3, a nie dokonywać pozornych czynności kierunkowo zmierzających do pozbawienia społeczeństwa prawa kontroli decyzji procesowej.
Odpowiedzialność urzędnika
Równolegle do odpowiedzialności projektanta istnieje odpowiedzialność urzędnika, który zgodnie z prawem budowlanym ma obowiązek sprawdzić, czy projekt jest zgodny z m.p.z.p. Jedna nie umniejsza drugiej. Niestety również w sprawie niedopełnienia obowiązków urzędniczych (art. 231 kk) południowo-praska prokuratura umorzyła postępowanie. W czasie wydawania decyzji nadzór nad wydziałem architektury i budownictwa sprawował wiceburmistrz Leszek Baraniewski.
Pozwolenie na budowę budynku przy ul. Zalipie zostało unieważnione przez Wojewodę Mazowieckiego na wniosek SRdW. Następnie, po wniesieniu odwołania przez mieszkańców, GINB⁴ utrzymał decyzję organu I instancji. Na rozstrzygnięcie GINB stronom przysługiwała skarga do WSA, która została oddalona. Obecnie NSA⁵ rozpatruje skargę kasacyjną.
Szerzej o naruszeniach w kontekście odpowiedzialności urzędniczej pisaliśmy w artykule „Kto za to odpowie” w lutowym numerze 2022 r. http://gazetawawerska.pl/2022/03/25/kto-za-to-odpowie.
O audytach i rozpadzie kolacji pisaliśmy we wrześniowym numerze 2020 r w artykułach: „Czy ktoś jest winien” http://gazetawawerska.pl/2020/10/19/czy-ktos-jest-winien/ oraz „Wyniki ekspertyz -wierzchołek góry nieprawidłowości” http://gazetawawerska.pl/2020/10/19/wyniki-ekspertyz-wierzcholek-gory-nieprawidlowosci/.
Przypisy:
- Wyrok WSA w Warszawie z 9 sierpnia 2022 r. (VII SA/Wa 2511/21).
- Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
- Art. 2 Ustawy o prokuraturze: Prokuratura wykonuje zadania w zakresie ścigania przestępstw oraz stoi na straży praworządności.
- Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
- Naczelny Sąd Administracyjny.
0 komentarzy