Jak się zachowywać w strefie zamieszkania?

Każdy z nas – niezależnie od wieku, płci, wykształcenia, sprawności fizycznej i roli w jakiej porusza się po drogach – powinien stosować się do zasad, które określają przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych. Niestety z roku na rok przepisy ruchu drogowego stają się coraz bardziej rozbudowane, a od 1997 roku Prawo o ruchu drogowym zmieniano blisko sto razy.

Dlatego nie ma co się dziwić, że większość z nas nie miała możliwości poznać wszystkich obowiązujących zasad ruchu drogowego. Osoby niezajmujące się prawem nie czytają bowiem dzienników ustaw. A gdyby nawet spróbowały, to i tak nie zawsze będą rozumieć język, w którym normy prawne są zapisywane w ustawach i rozporządzeniach. Dlatego też zdarza się, że często nieintencjonalnie naruszamy obowiązujące prawo. Jednym z takich częstych przypadków jest niewłaściwe zachowanie kierowców w strefach zamieszkania.

Strefa zamieszkania to obszar, w skład którego wchodzą drogi, na którym wjazdy lub wyjazdy z tego obszaru oznaczone są znakami drogowymi. Wjazd oznaczony jest znakiem informacyjnym D-40 „strefa zamieszkania” a wyjazd znakiem D-41 „koniec strefy zamieszkania”. Prawidłowo zaprojektowana strefa nie powinna mieć wyodrębnionych chodników i jezdni. Niestety w praktyce, w dzielnicy Wawer. projektanci dróg nie uwzględniają funkcji jakim mają służyć strefy zamieszkania. Stąd infrastruktura drogowa w tych strefach nie różni się niczym od innych dróg.

I tak w wawerskich strefach zamieszkania wyodrębnione są zazwyczaj chodniki pomimo, że cała powierzchnia drogi powinna być przeznaczona dla pieszych. Zastrzeżenia można mieć także w stosunku do pracy osób sporządzających projekty organizacji ruchu. Przykładem bezsensownego i często powielanego błędu jest wyznaczanie w strefie zamieszkania przejścia dla pieszych. Po co je wyznaczać, skoro pieszy może poruszać się gdzie tylko chce i na dodatek w całej strefie ma pierwszeństwo przed pojazdem? No chyba tylko po to, aby zwiększyć koszt wdrożenia organizacji ruchu przez wykonawcę oznakowania poziomego i pionowego. Gdyż nie ma innego racjonalnego wytłumaczenia.

Infrastruktura drogowa niedostosowana do funkcji strefy zamieszkania i błędy w organizacji ruchu w takiej strefie sugerują kierowcom, że obowiązują na niej takie same zasady jak na większości dróg publicznych. A to może w skrajnych przypadkach doprowadzić do tragedii – utraty życia lub zdrowia niechronionych uczestników ruchu drogowego, którzy w takiej strefie są szczególnie uprzywilejowani i powinni czuć się bezpiecznie. Tym przywilejem, jak już wcześniej zostało wspomniane, jest możliwość korzystania przez pieszych z całej dostępnej powierzchni, w tym z całej szerokości drogi.

Na obszarze strefy dzieci do lat 7 mogą poruszać się bez opieki osób starszych. Mogą grać w piłkę, bawić się w berka lub po prostu w inny sposób przebywać tam w celach rekreacji. Dlatego też ruch pojazdów jest tam podporządkowany pieszym. W strefie tej nie obowiązuje jakikolwiek limit wieku określony dla kierujących hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego (pojazd napędzany elektrycznie bez siedzenia i pedałów – UTO). Jedynym warunkiem dla korzystania z tych urządzeń przez dzieci do lat 10-ciu jest konieczność opieki nad nimi przez dorosłą osobę. Trzeba przy tym pamiętać, że niezalenie od wieku, osoby poruszające się za pomocą UTO powinny ustępować pierwszeństwa pieszym.

Aby piesi, w tym dzieci, mieli zapewnione bezpieczeństwo, kierujący pojazdami (m.in. pojazdami samochodowymi i rowerami) nie mogą na tym obszarze przekraczać prędkości 20 km/h. Kierujący powinni ustępować pierwszeństwa wszystkim pieszym oraz osobom poruszającym się przy użyciu napędzanych siłą mięśni urządzeń lub sprzętu sportowo-rekreacyjnego, przeznaczonych do poruszania się w pozycji stojącej. Takie urządzenia lub sprzęt nazywane są w przepisach ruchu drogowego jako urządzenie wspomagające ruch (UWR), a jako ich przykład można wskazać deskorolki lub zwykłe (nieelektryczne) hulajnogi.

Kierujący powinni także pamiętać, że w strefach zamieszkania zabroniony jest postój pojazdów poza wyznaczonymi w tym celu miejscami. Niestety ze względu na nieprzemyślane decyzje władz dzielnicy Wawer w zakresie zagospodarowania przestrzennego (m.in. dopuszczenie do budowy całych osiedli domów wielorodzinnych przy jednoczesnym braku odpowiedniej infrastruktury drogowej), parkowanie pojazdów poza miejscami wyznaczonymi w tym celu jest jednym z najczęstszych naruszeń prawa w tych strefach. Mieszkańcy nie mają po prostu gdzie zostawiać swoich pojazdów.

Przykład nieprzepisowego parkowania w strefie zamieszkania”. Fot. M. Wroński

Niemniej stwierdzenie tego faktu nie może oznaczać, że strefy zamieszkania powinny ulec likwidacji. W przypadku kolizji interesów posiadaczy pojazdów z bezpieczeństwem niechronionych uczestników ruchu drogowego, w tym dzieci i młodzieży, zdecydowane pierwszeństwo należy się bezpieczeństwu.

No i na koniec jeszcze jedna ważna zasada. Kierujący pojazdem, który wyjeżdża ze strefy zamieszkania na drogę jest traktowany w przepisach jako włączający się do ruchu. A tym samym jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu.