Moja twierdza

Jedną ze szczególnie cenionych w Polsce wartości jest wolność, przejawiająca się m.in. w ochronie mieszkania; my house is my castle (mój dom jest moją twierdzą).

Ochronę prywatności zapewnia konstytucja w art. 47 (każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym) i w art. 50 (zapewnia się nienaruszalność mieszkania. Przeszukanie mieszkania, pomieszczenia lub pojazdu może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony).

Niekiedy wolność i ochrona prywatności mają ustąpić wyżej cenionym dobrom – jak ochrona środowiska. Przykładem może być aktywność straży gminnych w zakresie walki z klasycznymi formami ogrzewania. W Wawrze znaczna część mieszkańców korzysta nadal z prywatnych kotłowni. Spora ich część wykorzystywała paliwa stałe.

Art. 96 Prawa ochrony środowiska upoważnił sejmiki wojewódzkie do wprowadzania ograniczeń w zakresie używania instalacji, w których spala się paliwo stałe, natomiast art. 379 tej samej ustawy upoważnił marszałków województw, wójtów, burmistrzów i starostów do kontroli przestrzegania m.in. tych przepisów. Kontrolę taką wykonują m.in. straże gminne, upoważnione ustawowo m.in. do wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem przez całą dobę na teren nieruchomości, na których prowadzona jest działalność gospodarcza, a w godzinach od 6 do 22 – na pozostały teren, i przeprowadzania badań lub wykonywania innych niezbędnych czynności kontrolnych. To daleko idące upoważnienie, uchylające wspomnianą wyżej zasadę „mój dom jest moją twierdzą”.

W Warszawie, a więc i w Wawrze, minęły w zasadzie terminy modernizacji kotłowni przewidziane w odpowiedniej uchwale sejmiku mazowieckiego. Docierające do nas z Brukseli informacje o kolejnych zaostrzeniach – m.in. planowanym zakazie ogrzewania gazem – upoważniają do założenia, że te ekologiczne zadania warszawska Straż Miejska będzie wykonywać dłużej.

Straż ma spełniać służebną rolę wobec społeczności lokalnej, wykonując swe zadania z poszanowaniem godności i praw obywateli.

Strażnik podczas wykonywania czynności służbowych jest obowiązany nosić umundurowanie, legitymację służbową, znak identyfikacyjny oraz emblemat gminny. Przy wykonywaniu czynności ma przedstawić się imieniem i nazwiskiem, a ponadto na żądanie okazać legitymację służbową w sposób umożliwiający odczytanie i zanotowanie nazwiska strażnika oraz nazwę organu, który wydał legitymację. 

Strażnik ma prawo nakładania grzywien, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, oskarżania przed sądem i wnoszenia środków odwoławczych, usuwania pojazdów i ich unieruchamiania przez blokowanie kół.

Podobno sporo interwencji SM następuje na podstawie anonimowych donosów sąsiedzkich, popularyzowanych jako dowód patriotyzmu. Popularyzacja donosicielstwa dowartościowuje i cieszy pieniaczy, zachwyconych anonimowym dokuczaniem sąsiadom. Dziś, gdy znaczenie życzliwości, lojalności i uczciwości wzajemnej Polaków rośnie, należy wspierać inne obyczaje.