Krzyże i kapliczki aleksandrowskie

Prezentuję Państwu krzyże i kapliczki zlokalizowane w granicach administracyjnych wawerskiego osiedla Aleksandrów. Niech to będzie taka pierwsza cegiełka dotycząca pełnej inwentaryzacji tego typu obiektów na terenie Wawra. Liczę zatem na to, że w przyszłych wydaniach Gazety Wawerskiej uda mi się opisać kapliczki z pozostałych osiedli naszej dzielnicy.

Jeśli macie Państwo więcej informacji na temat jednej z opisanych tu kapliczek lub też na temat innej, zlokalizowanej w Wawrze, to serdecznie zapraszam do kontaktu i podzielenia się tą wiedzą.

1. Ks. Sylwestra Szulczyka 110

Kapliczka znajduje się w końcowym odcinku ulicy Księdza Sylwestra Szulczyka, w pobliżu posesji Szulczyka 110. Została ufundowana w 1920 r. przez właściciela sąsiedniej działki, brata aleksandrowskiego sołtysa – pana Kulika. Mogła być wzniesiona dla upamiętnienia cudu nad Wisłą.
Kapliczka jest murowana, czworokątna. Zwieńczona jest czterospadowym, pomalowanym na czerwono, blaszanym dachem z krzyżem oplecionym metalowym, liściastym ornamentem. W przeszkolnej z trzech stron wnęce, w otoczeniu kwiatów, znajduje się figura Matki Bożej.

Kapliczka jest obficie przyozdobiona, między innymi na umieszczonym przed nią stojaku, kwiatami, zniczami i flagami. Kapliczka jest ogrodzona metalowym parkanem z bramką wejściową, przed którą usytuowana jest także ławka.

W 2014 roku Anna i Czesław Jędrzejewscy, którzy zamieszkali w pobliżu kapliczki, za zgodą właściciela terenu wyremontowali ją gruntownie w ramach wdzięczności za ich ocalenie z pożaru domu pod Warszawą w marcu 2013 roku.

Kapliczka została otynkowana i pomalowana, wstawiono szyby. Ziemię dookoła wyłożono kostką, a siatka ogrodzeniowa przestała oddzielać kapliczkę od ulicy. Zamontowano wtedy także ławkę.

2. Ks. Sylwestra Szulczyka 80

Kapliczka znajduje się na prywatnej posesji, tuż za ogrodzeniem od ulicy. Ma kształt dwukondygnacyjnego prostopadłościanu.
Figura Matki Bożej, wraz z otaczającymi ją lampkami, znajduje się w przeszklonej z trzech stron wnęce wyższej kondygnacji. Kapliczka nakryta jest czterospadowym, spiczastym, blaszanym dachem, który jest zwieńczony niewielkim krzyżem. W dolnej części kapliczka zarośnięta jest bluszczem. Przed kapliczką znajduje się ponadpółmetrowej wysokości świecznik. Całość wymaga renowacji lub przynajmniej gruntowego oczyszczenia.

3. Krzyż na rogu Podkowy i Wiązowskiej

Metalowy, stylowy krzyż umieszczony jest na wysokim cokole z jednolitego kamienia. Całość otoczona jest kwadratowym postumentem.
Nie jest mi znana data umiejscowienia krzyża w tym miejscu.

4. Zagórzańska 7

Kapliczka zlokalizowana jest na prywatnej posesji państwa Zalewskich pod adresem Zagórzańska 7. Figurka Matki Bożej Rózańcowej znajduje się w przeszklonym wnętrzu, na murowanym i otynkowanym postumencie w kształcie prostopadłościanu. Ma czterospadowy dach pokryty dachówką i zwieńczony krucyfiksem. Według gospodarzy stoi tu najprawdopodobniej od lat 50-tych ubiegłego wieku.

5. Ks. Sylwestra Szulczyka 14/16

Kapliczka Matki Boskiej z Lourdes w formie groty znajduje się na dziedzińcu kościoła parafialnego Wieczerzy Pańskiej w Aleksandrowie. W 1992 roku umiejscowiona została tu figura Matki Bożej, ofiarowana przez parafianina Bronisława Zalewskiego. Nowa figura Matki Bożej w 2011 roku na życzenie księdza proboszcza Wiesława Chrząszcza została umieszczona w kamiennej grocie. Z kamienia zbudowane są też kwietniki po obydwu stronach kapliczki, przy których umiejscowiono dwie ławki. Grotę zbudował lokalny murarz Krzysztof Mróz. Tuż za kapliczką po jej prawej stronie, znajduje się drewniany krzyż misyjny, na którym znajdują się dwie tabliczki. Pierwsza z napisem „MISJE ŚWIĘTE 14-20.IX 2008”, a druga z napisem „FUNDATORZY RODZINA MANOWSKICH I SOPOREK”.

Wcześniej, postawiony w tym miejscu krzyż, który uroczyście odsłonięty został 22 grudnia 1996 roku, miał napis na poprzecznej belce: „ZJEDNOCZ NAS JEZU”.

Po obydwu stronach kapliczki w formie groty, przy tej samej alejce, znajdują się drewniane kapliczki drogi krzyżowej.

6. Krzyż na rogu Złotej Jesieni i ks. Sylwestra Szulczyka

Obok siebie stoi tutaj krzyż wykonany z metalowych rurek oraz o połowę niższa kapliczka skrzynkowa na słupie z takich samych metalowych rurek. W kapliczce będącej metalową konstrukcją znajduje się figurą Matki Bożej w koronie i złotym płaszczu z figurą Dzieciątka Jezus.
Całość ogrodzona jest metalowym płotkiem.

U podnóża krzyża w betonowej podstawie wydrapana jest data 06.05.98, która wskazuje ostatnią gruntowną renowację tego miejsca. Jak podaje księga parafialna, w 1998 roku: „Ks. Proboszcz zakupił z dobrego materiału pasyjkę i figurę Matki Bożej Niepokalanej, a materiały ofiarował i prace bezpłatnie wykonał, łącznie z ogrodzeniem
p. Bolesław Szostak”.

Bezpośrednio obok krzyża i kapliczki co roku ustawiany jest jeden z ołtarzy procesji Bożego Ciała.

7. Krzyż przy grobie ks. Henryka Chudka

Krzyż zlokalizowany jest na aleksandrowskim cmentarzu obok grobu Ks. Infułata Franciszka Henryka Chudka. Został postawiony w 2014 roku, po śmierci kapłana, który był m.in. Pierwszym duszpasterzem parlamentarzystów i kapelanem kaplicy sejmowej.

8. Krzyż przy grobie ks. Sylwestra Szulczyka

Krzyż zlokalizowany jest na aleksandrowskim cmentarzu obok grobu Ks.Sylwestra Szulczyka. Ks. Szulczyk w latach 1938-1965 był proboszczem parafii Falenica. Zmarł w 1965 roku w wieku 63 lat.

9. Złotej Jesieni 22

Okazała kapliczka, jedna z najwyższych w dzielnicy Wawer, znajduje się w pobliżu głównego wejścia na cmentarz w Aleksandrowie, po drugiej stronie ulicy. Kapliczka ma kilka metrów wysokości – na jej szczycie, pod czterospadowym, blaszanym daszkiem stoi Figura Matki Boskiej w koronie z Dzieciątkiem Jezus. Figura stoi na trzypoziomowej, kamiennej konstrukcji. Na trzecim, najwyższym poziomie z czterech stron umieszczono krzyże wyłożone drobnymi kamieniami z figurką Chrystusa.
Kapliczka została wykonana przez Stanisława Bajera, który jej budowę rozpoczął w wieku 80 lat. Przy pomocy konia ściągnął kamenie z okolicznym pól. Kapliczkę budowano za pomocą dżwigu. Kapliczka ukończona została w 1989 r., a poświęcona, zgodnie z zapisami księgi parafialnej, w 1992 roku. Czasem jako jej autora błędnie podaje się pana Zalewskiego, miejscowego artystę.

Korzystałem z książki „Wawerski Aleksandrów – spacer przez czasy i miejsca” Joanny Janisz, Michała Mrozińskiego i Anny Warchoł.
Za pomoc w opracowaniu materiału dziękuję Michałowi Mrozińskiemu.