Świdermajer z Junaków 20
Świdermajer przy ul. Junaków 20 w Radości zbudowany został ok 1910 r., w pierwszym okresie zabudowy miejscowości letniskowej. Można śmiało napisać, że to typowe, charakterystyczne budownictwo „letnisk falenickich” początku XX w. z funkcją wnętrz przystosowaną do sezonowego wynajmu modułów mieszkalnych – niezależne, różnej wielkości lokale z przynależną do każdego rozległą werandą. W okresie międzywojennym dom należał do rodziny Cugowskich. Po II wojnie został zasiedlony przez dzikich lokatorów, a od 1951 r. jest administrowany przez władze Dzielnicy. Obecnie będący w zasobach Zakładu Gospodarowania Nieruchomościami – w budynku kwateruje kilka rodzin.
Dom jest częściowo podpiwniczony, dwukondygnacyjny, z wysokimi ścianami parteru i piętra. Bardzo ciekawie prezentuje się rzut kondygnacji parteru – na planie prostokąta, symetryczny, szerokofrontowy z ekspozycją południową. Uwagę przyciąga racjonalny i symetryczny układ czterech modułów mieszkalnych (z przyległymi werandami o ekspozycjach wschód-południe-zachód), którego nie powstydziłby się współczesny deweloper. Równie dobrze w parterze mogło funkcjonować 6 niezależnych lokali letniskowych, na co wskazują wyraźnie dwuczęściowe werandy boczne. Dwie południowe werandy zaprojektowano, dla odmiany, na planie pięcioboku. Jedna z sieni wejściowych od strony północnej, pierwotnie symetryczna do istniejącej, została w międzyczasie zlikwidowana. Widoczne są również przeróbki werand, które pierwotnie użytkowane sezonowo, a obecnie na skutek przeprowadzanych adaptacji, przeznaczone zostały na całoroczne funkcje mieszkalne, niektóre zaś zlikwidowano. W górnych częściach obydwu werand bocznych zachowały się ozdobne elementy snycerskie i ciesielskie – m.in. sterczyny wieńczące szczyty dachów.
Pomimo, że po wojnie w zajętych lokalach przeprowadzono remonty oraz wyburzono tradycyjny system ogniowy (piece i kuchnie kaflowe), w budynku w dużym stopniu zachowały się oryginalne wnętrza, w tym wiele elementów dekoracyjnych: parapety okien, wykończenie stolarki okiennej i drzwiowej (framugi, listwy, zamki okien). Na górną kondygnację prowadzi dostępna od północy drewniana klatka schodowa z balustradą z toczonych tralek oraz ozdobnie profilowaną poręczą. Podłogi we wnętrzach (deski na legarach) są malowane farbą olejną (w kuchniach obite gumoleum).
Źródło: Karta ewidencyjna zabytków.
W lutym 2018 roku rozpoczęliśmy w Gazecie Wawerskiej cykl publikacji dotyczących spuścizny E.M. Andriollego na terenie dzielnicy Wawer. W każdym kolejnym egzemplarzu naszego miesięcznika znajdziecie Państwo inny budynek, prezentowany w formie akwareli/rysunku autorstwa artystów zrzeszonych w Związku Akwarelistów Polskich. Możecie sami typować do publikacji konkretne obiekty pisząc na p.grzegorczyk@gazetawawerska.pl – najlepiej z jakimś opisem, historią związaną z budynkiem lub/oraz z działką, na której stoi.
Dzisiaj prezentujemy – piętnasty z kolei – budynek z Radości.
Autor akwareli:
Radosław Maciej Kakareko – absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie doskonalił warsztat studiując m.in. rysunek i malarstwo, członek Związku Artystów
Polska Sztuka Użytkowa. Tematem wiodącym jego akwareli jest architektura i pejzaż miejski – głównie Wenecji i Białegostoku (jego rodzinnego miasta). Maluje również portrety i martwe natury. Facebook: R.Kakareko.akwarele
0 komentarzy